Irak, farklı etnik ve mezhep gruplarından oluşan değişik oluşumların bir arada yaşadığı bir ülkedir. Tipik bir Ortadoğu ülkesi olan Irak’ta yaşayan farklı etnik-mezheplerdeki her bir topluluğun kaderi, arkasında olan farklı bir ülkenin desteğine bağlıdır. Tipik Ortadoğu ülkesi demenin anlamı budur. Örneğin, Iraklı Kürtlerin arkasında ABD ve bazı Batılı ülkeler var, Iraklı Şiilerin arkasında İran bulunmaktadır, Sünnilerin destekçisi ise Mısır ve Körfez Arap ülkeleridir. Bahsi geçen ülkelerin verdiği stratejik destekle desteklenen grubun Irak’ta elde ettiği güç orantılıdır.
Son Irak Parlamento seçiminden sonra, bazı uluslararası analizciler ve siyasi yorumcular, İran destekli silahlı grupların siyasi alandaki etkilerinin azaldığı yönünde tespitte bulundular. Seçim sonrası, Bağdat’taki gelişmeler bunu gösteriyordu. 70’ın üzerinde milletvekili kazanan Sadır Grubunun ilk sırada geldiği seçimde, diğer Şii grupları özellikle de Haş-dul Şab-i bağlantılı siyasi yapılar yeterli sayıda milletvekili kazanamadı. Irak’ın siyasi sisteminin de Sadır tarafından sert açıklamalarla hedef alınması, Şii grupları arasında iç anlaşmazlık ve kavgaların yansımasıydı. Bu tablodan yola çıkarak İran’ın Irak’ta güç kaybettiği yorumları yüksek sesle söylenmeye başladı.
İran’ın Bağdat Hamlesi
Iraklı bütün Şii grupları ile ilişkisi olan İran, seçim sonuçlarını resmi olarak kutladı ve destekledi. Arkasından, İran Devrim Muhafızları Ordusuna bağlı olan Kudüs Tugaylarının komutanı Tuğgeneral İsmail Kaani Bağdat’a geldi. Şii gruplarına birleşme çağrısı yaptı, Şii aile içi meselelerinde taraf olmayın uyarısını da Kürt ve Sünnilere iletti. Bu bağlamda, 30 Kasım 2021 tarihinde, Bedır Tugayları ve Haş-dul Şab-i komutanı olan Hadi Al-Amiri’nin Bağdat’taki evinde, tüm Şii grupları bir araya gelerek aralarındaki hükümet kurmaya yönelik anlaşmazlıkları giderdiler. Başka bir ifadeyle, Batılıların yanında yer aldığından dolayı Mustafa Kazimi’den rahatsız olan İran, bu yöntemle önlemini almış oldu. Tabii ABD ile nükleer anlaşmada Kazimi’nin başbakan kalmasına karşın büyük kazanımlar elde etmezse... Ayrıca, seçimde istenilen başarıyı elde edemeyen ve uluslararası baskı altında olan Haş-dul Şab-i’nin tüm gruplarının ayakta kalmasının yolunun İran’a daha fazla bağlanmak olduğu inancına kapıldılar. Bu durum, Haş’dın komutanlarının daha fazla İran’a bağlanmasına yol açtı.
İran’ın Kerkük Hamlesi
2018 yılında Irak’ta gerçekleşen parlamento seçiminde Türkmenlerin uyguladığı yanlış stratejiler sonucu Kerkük üzerindeki inisiyatifi eline alan İran, Kerkük’te kazanan Türkmen milletvekillilerini, Bağdat’taki Şiilerin birlik olmaları için harcadığı çabanın aynısını gösterdi. İran İslam Devriminin Irak sorumlusu Haç İkbal Por’un ilk önce Kerkük dışında iki milletvekili ile toplanarak birlikte olun özellikle de Kerkük’ün milli simgesinin birini temsil eden “Tembel Abbas” heykelinin açılış töreninde birlikte görünün ve birlik mesajı verin tavsiyesini tamamen uyguladılar. Arkasında Bedir Tugaylarının Kerkük’teki karargahında toplanarak birlikte poz verdiler. Haç İkbal Por’un Salihi’yi evinde ziyaret etmesi de bu talimatının uygulanmasından dolayı gerçekleştirilen teşekkür ziyareti olarak değerlendiriliyor.