10 Haziran 2014 tarihinde, Musul kentini ele geçiren IŞİD, başta Türkmenler olmak üzere tüm Iraklılara karşı işlediği ürpertici cinayetleriyle dünyaya adını duyurdu. Musul’un düşmesinden sonra batıya yönelen IŞİD, Telafer ve Sicar’ı, güneye doğru da ilerleyerek Kerkük’ civarındaki Türkmen kasaba/köylerini ele geçirdi. Yani, Türkmeneli Coğrafyası IŞİD’ın terör faaliyeti alanının merkezinde yer aldı.
IŞİD tarafından ele geçirilen bölgeleri geri almak amacıyla, vekaleten savaşmak için silahlı vekil gruplar icat edildi. İcat edilen bazı grupların geçmişteki terör bağlantısını/imajını başka bir terör örgütü ile “ey iyi savaşanlar” olduklarını ileri sürülerek düzetmeye, hatta sempati kazandırılmaya çalışıldı. IŞİD’den geri alınan bu bölgelerde, yeniden imar etme ve yatırım yapma girişimleri başlatıldı. Söz konusu girişimleri, vekiller değil, asiller tarafından yürütülmeye özen gösterildi.
Fransa’nın Bağdat Büyükelçisi tarafından Sincar’da 100 yataklık modern bir hastanesinin temeli atıldı. Hollandalılar tarafından Sincar’da donanımlı bir karakol inşası gerçekleştirildi. Irak ziyareti sırasında Musul’u ziyaret eden Papanın, Musul Ovası/Eski Musul adlandıran bölgede Iraklı Hristiyan, Eyzidi, Şebek ve diğer Iraklı gayri Müslümler için “kurtarılmış bölge” niteliğinde bir mıntıka oluşturma planı olduğu bilinmektedir. Eğit-donat programında büyük değişiklik yapan NATO, Bağdat/Yeşil Bölge’deki tek ana karargâhının yerine Bağdat Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Adalet Bakanlığının yanı sıra Kuzey Irak Yerel Yönetimine bağlı olan Peşmerge Bakanlığı ve diğer güvenlik güçlerine ait olan binalarda çekirdek kadro ile programı uygulayacaktır. NATO’nun eğit-donat programında yaptığı değişikle Hıristiyanlara yönelik oluşturulacak bölgenin korunma görevini üstleneceği değerlendiriliyor.
Ya Türkmenler
Irak’taki Türkmen siyasi hareketi, Kerkük’ten 1 veya 2 milletvekili seçme gibi dar bir alana sıkıştırılmamalıdır. Türkmeneli Bölgesi’nin sıkıntılarını iyi bilen ve geleceğe dönük çıkış noktalarını doğu tespit eden 11 kişilik Türkmen Yüksek Koordinasyon Heyeti’nin oluşturulması; Oluşan heyetin, Türkiye’deki TİKA ve Kızılay gibi kurumları, Telafer, Musul ve Kerkük gibi illerde hastane, okul ve Türkmen Kültür Merkezlerinin yapılması konusunda ikna etmesi; Irak’ı ziyaret eden Papa ve diğer yabancı misyonlarına, Türkmenlerin uğradığı terör zulmün ve siyasi dışlanmanın yanı sıra istek ve taleplerin iletilmesi; Ayrıca, batılı ülkelerindeki tanınan düşünce kuruluşlarında Türkmenlerin geleceğe yönelik planlarının anlatılması önemlidir. Türkiye, Irak’a yönelik uyguladığı pro-aktif dış politikasının merkezine Türkmenleri almalıdır.
Dr. Hicran Kazancı
ITC Yürütme Kurulu ve İdari Heyeti Üyesi