All About History dergisinin Türkiye'de yayınlanan ilk sayısında "Tarihin 20 Miti" başlığı altında, "Tarihi bildiğinizi mi düşünüyorsunuz? bildikleriniz doğru olmayabilir?" açıklaması ile doğru bilinen yanlışlar sıralanmaktadır; bunlardan biri de piramitlerin köleler tarafından inşa edildiğine dair mittir. Dergide piramitleri kölelerin inşa ettiğine dair görüşe Yunan tarihçi Herodot'un kaynaklık ettiğinin altı çizilir; zira Herodot M.Ö. 450 yılında Mısır' a gitmiştir ve ziyareti sonrası piramitlerin firavunlar tarafından zorla çalıştırılan kölelere yaptırıldığını ileri sürmüştür. Belli ki bu görüş pek kolay genel kabul görmüs, tarih boyunca da yaygınlık kazanmıştır.
Oysa piramitlerin köleler tarafından inşa edildiğine dair mit, 2010 yılında gerçekleştirilen arkeolojik çalışmalar neticesinde yıkılmıştır; yapılan kazı çalışmaları piramitleri inşa edenlerin kim olduklarına ve yaşam tarzlarına ışık tutacak niteliktedir ve bulgular piramitlerin inşasında çalışanların köle değil, emeklerinden dolayı kendilerine saygı gösterilen işçiler olduğuna işaret etmektedir.
Piramitleri köleler mi yoksa işçiler mi inşa etti sorusunu bir kenara, cevaplarını da, olması gerektiği gibi, işin uzmanlarına bırakalım. Ancak, konu açılmış iken, hem Batı siyaset tarihi hem de Batı edebiyatı ile ilgilenenlerin yakından tanıdığı, Fransız İhtilaline giden yolda döşenen taşlarda emeği olan Voltaire'in bu konuda fikri olduğunu belirteyim.
Voltaire Türkler, Müslümanlar ve Ötekiler başlıklı çalışmasında şöyle demektedir; aynen aktarıyorum:
"(Mısırlıların) yaratılış ve idarelerinde kendilerini her zaman köleliğe indiren esaslı bir kusur olmalı. Belirsiz zamanlarda dünyayı zapt ettiklerini kabul etsek bile, tarih boyunca kendilerini hükümleri altına almak zahmetine katlanan her devletin boyunduruğunu kolayca benimsemişlerdir. Piramitleri ile övünüp dururlar. Fakat bunlar köle bir milletin anıtlarıdır. Ve bütün halkın bu işte çalıştırıldığı besbelli, başka türlü bu çirkin yığınlar ortaya çıkmazdı. Acaba ne işe yarıyorlar?"
Görünen o ki, Batı düşünce sistemine damga vurmuş isimlerden biri olan Voltaire piramitleri "çirkin" ve "gereksiz" buluyor; ne amaçla yapıldıklarına ve Mısır halkının da piramitler ile övünmesine anlam veremiyor.
Voltaire gibi birinin gereksiz bulduğu konular üzerinde kafa yorması hatta yazması pek olağan olmayacağına göre, Voltaire'in asıl amacının piramitlere dil uzatmak değil, Mısır halkını eleştirmek olduğu açık; sözlerinde ciddi ölçüde bir negatiflik var...
Bu negatif bakış açısının ışığında bakılırsa da, Voltaire için piramitleri kölelerin mi yoksa işçilerin mi yaptığı meselesi kesinlikle bir anlam ifade etmezdi; zira O' nun için tüm Mısır halkı köle idi; piramitler de köleliğin anıtı...