14 Temmuz 2016 tarihli “Britanyalılar AB Vatandaşlığı Peşinde” başlıklı yazımda, Britanya’da Haziran ayında gerçekleştirilen referandum sonrasında Birleşik Krallık’ın Birlik’ten ayrılması yönünde karar çıkınca, Avrupa Birliği vatandaşlığını kaybetmek istemeyen Britanyalıların başta İrlanda olmak üzere Avrupa Birliği’ne üye devletlere vatandaşlık başvurusu yaptığını belirtmiştim.
Brexit nedeniyle Britanyalıların Avrupa Birliği vatandaşlığını kaybetmek istememesi Alman siyasetinde gündem oldu. Zira Alman Yeşiller Avrupa Birliği’nde 1.2 milyon, Almanya’da 100.000 Britanyalının yaşadığını, Brexit nedeniyle Avrupa Birliği’nde yaşayan Britanyalıların ciddi bir belirsizlik ile yüzleşmek zorunda kaldığını belirterek, Angela Merkel’i Britanyalılara hızlı vatandaşlık vermeye davet etti. Böylelikle Almanya’da yaşayan Britanyalıların Almanya’daki geleceklerine ilişkin kaygılarının giderilebileceği ifade ediliyor. Ancak Merkel Hükümeti Almanya’da ikamet eden Britanyalılara vatandaşlık vermeye karar verirse, bazı sorunlarla karşılaşılacak. Bunlardan ilki Alman hukukuna göre Almanya’da ikamet eden bir yabancının Alman vatandaşı olması için ikamet süresinin en az 8 yıl olması ve Almanca dil sınavından geçmesi gerekiyor. Bir yasal düzenleme ile Britanyalılar için gerekli ikamet süresi kısaltılabilir; ancak Almanca bilmiyorlarsa dil sorunları kısa vadede çözülemez. İkincisi Almanya Avrupa Birliği vatandaşı olmayanlar için çifte vatandaşlığı kabul etmiyor; yani Birleşik Krallık Birlik’ten ayrılırsa, Birleşik Krallık vatandaşları da Avrupa Birliği vatandaşı olmayacağına göre, Alman vatandaşı olmak isteyen Britanyalıların kendi vatandaşlıklarını bırakması gerekecek. Almanya bu soruna çözüm bulabilir ve Birleşik Krallık Avrupa Birliği’nden ayrılsa bile Britanyalılara Birlik vatandaşı statüsüyle muamele edebilir. Bu durum Birleşik Krallık açısından da sorun yaratmaz; zira Birleşik Krallık’ta çifte vatandaşlığı yasaklayan bir düzenleme bulunmuyor. Ancak Alman siyasetinde gündeme gelen “Britanyalılara vatandaşlık”, “çifte vatandaşlık” konularının Birliğin diğer devletlerinin gündemine de mutlaka gelecek. Bu durumda Avrupa Birliği düzeyinde bir çalışma yapılması ve Brexit halinde Britanyalıların Avrupa Birliği üyelerinde dolaşım, ikamet ve vatandaşlık koşullarının düzenlenmesi hususu tartışılmalı; supranasyonel bir düzenleme ile Avrupa Birliği üye devletlerinin Britanyalılara yeknesak bir uygulama yapması, her birinin farklı farklı düzenleme yapmasından daha tercih edilebilir olacağı açık. Ancak bu ve Brexit’e dair diğer konuların/ sorunların ayrıntılı tartışılması için Birleşik Krallık’ın Birliğe resmi çekilme başvurusunu yapmasını bekleyeceğiz.