Birleşik Krallık’ta referandum ile halkın onayını alan Avrupa Birliği’nden ayrılma kararının hayata geçirilmesi için Birleşik Krallık hükümetinin Lizbon Antlaşması’nın 50. maddesi uyarınca, Birlik’ten ayrılma kararını resmen Avrupa Birliği Zirvesi’ne bildirmesi gerekiyor. Ancak bu resmi bildirim sonrası, Birleşik Krallık ve Avrupa Birliği arasında gelecekteki ilişkinin çerçevesini belirleyecek olan anlaşmanın müzakereleri başlayabilecek.
Dolayısıyla şimdilik Avrupa Birliği tarafına düşen Birleşik Krallık’ın resmi bildirisini beklemek iken, Birleşik Krallık resmi süreci 31 Mart 2017 tarihine kadar yapmayı planlamakta.
Brexit referandumunun 23 Haziran 2016 tarihinde gerçekleştirilmesine rağmen, resmi başvuru tarihinin bu kadar ertelenmesi Avrupa Birliği tarafında tepkiyle karşılanırken, Birleşik Krallık’ın iç sorunlarına da işaret ediyor. Birleşik Krallık içindeki ayrılıkçı hareketleri ve Brexit’e dair iç hukuki sorunları bir tarafa koyuyorum; Londra Brexit sonrası Avrupa Birliği ile ilişkilerinin çerçevesinin nasıl olacağı konusundaki pozisyonunun netleştirmedi bile. İfade yerindeyse Londra ne istediğini bilmiyor!
Brexit sonrası İç Pazar’da kalmayı sürdüreceği ya da Türkiye örneğinde olduğu Avrupa Birliği ile Gümrük Birliğini koruyacağı “Soft Brexit” mi?; yoksa Avrupa Birliği açısından sadece üçüncü bir devlet konumunda olacağı, ticari ilişkilerini DTÖ kuralları çerçevesinde yürüteceği “Hard Brexit”mi?
Brüksel’den biraz da Londra’yı tedirgin etmek, harekete geçirmek, Brexit sonrası için planları hakkında ip ucu edinmek adına amacıyla “ya Hard Brexit ya da No Brexit” seslerinin yükseldiğini biliyoruz (Bkz. Tusk'un Çıkışı: Ya "Hard Brexit" Ya Da "No Brexit" başlıklı yazım)
Gözümüz kulağımız Londra’da iken, Londra bizi yepyeni bir kavramla tanıştırdı: GRİ BREXİT. Soft Brexit’in “beyaz”, Hard Brexit’in “siyah” olduğunu varsaydığımızda ki, bu doğru bir varsayım olacaktır, Gri Brexit iki aşırı uç arasında bir konumu ifade ediyor ama tam olarak neyi ifade ediyor şimdilik bilmiyoruz.
Britanya basınına göre Londra Gri Brexit üzerinde gizli çalışmalar yürütüyor. Gri Brexit projesi kapsamında Londra İç Pazar’da yer almayı sürdürme karşılığında Avrupa Birliği bütçesine katkı yapmaya devam etmeyi planlamakta.
Herhalde Brüksel’dekiler bu haberleri okuyunca küçük dillerini yutuyorlardır. Avrupa Birliği’ne üyeyken bile Birlik bütçesine yaptığı katkıyı büyük bir sorun halinde getiren Londra’nın Birlik’ten ayrılınca bütçeye katkıya devam etmek istemesi! İnanılır gibi değil.
Gri Brexit Avrupa Birliği-Birleşik Krallık boşanmasını daha da içinden çıkılamaz bir sürece dönüştürecek gibi görünüyor. Yoksa Gri Brexit sadece bir spekülasyon mu?