Avrupa Birliği’nin en önemli cari sorunlarından biri olan sığınmacı meselesi, soruna Birlik düzeyinde ortak bir çözüm üretilmesine karşı direnen ve başbakanının sığınmacı karşıtı sert söylemleriyle Avrupa gündemini işgal ettiği Macaristan’da halkı 2 Ekim 2016’da referanduma götürdü. Referandumda oy kullananların % 98’i sığınmacı sorununda Avrupa Birliği’nde ortak çözüm üretmeye karşı direnen hükümetlerine destek verdi. Ancak referanduma katılım oranının %50’in altında kalmış olması referandumun geçerliliğini sorgulatıyor.
Bu referandum kısaca Macaristan hükümetinin, sığınmacıların objektif kriterler temelinde üye devletler arasında paylaştırılmasını öneren Avrupa Komisyonu’na karşı tutumuna meşruiyet kazandırmaya yönelikti.
Referandumun geçerliliği tartışmalı olsa da, Macaristan hükümeti Avrupa Komisyonu’na ve Avrupa Birliği üyelerine başlıca iki mesaj verdi. Birincisi; Macaristan halkı ülkesinde sığınmacı istemiyor. İkincisi; Macaristan halkının tercihine rağmen Avrupa Birliği Macaristan hükümetine herhangi bir politika empoze edemez.
Referandum sonrası Avrupa Komisyonu'ndan düşündürücü bir yanıt geldi. Avrupa Komisyonu sözcüsü Margaritis Schinas, “Referandum geçerli olsaydı, yorumumuz şu şekilde olacaktı:Not aldık”. Bu ifadeyi, Avrupa Komisyonu’nun referandumu geçersiz gördüğü ve not bile almadığı şeklinde okursak abartmış olur muyuz?
Referandum sonrası Macaristan Başbakanı Orban, Macar halkı sesini Avrupa’ya duyurdu dedi; ama anlaşılan Komisyon duymuş gibi davranmıyor.