1. BM Genel Kurulu, andlaşma ve anlaşmaların Yasa’nın 102. Maddesi uyarınca BM Siciline kaydedilmesi işlemine dair kuralları 14 Aralık 1946 yılında kabul ettiği 97 sayılı kararla belirlemiştir. Bu karar yıllar içinde bazı değişikliklere uğramıştır. En son değişiklik 20 Aralık 2018’de alınan 73/210 sayılı kararla yapılmıştır.
[ https://www.refworld.org/docid/3b00f09658.html ]
2. Bu kurallara göre bir andlaşma veya anlaşmanın BM Siciline kaydedilebilmesi için iki taraf veya daha fazla sayıda taraflar arasında yürürlüğe girmesi gerekmektedir.
3. Andlaşma veya anlaşmanın BM Siciline kayıt tarihi, yürürlüğe giren belgenin taraflarca BM Sekretaryasına resmen sunulduğu tarihtir.
4. BM Sicilindeki kayda göre, 27 Kasım 2019 tarihinde akdedilen Türkiye – Libya Anlaşması [Memorandum of Understanding Between the Government of the Republic of Turkey and the Government of National Accord-State of Libya on Delimitation of the Maritime Jurisdiction Areas in the Mediterranean] 8 Aralık 2019 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
BM Siciline kayıt tarihi: 11 Aralık 2019’dur.
Sicil No [Registration No]: 56119’dur.
5. Türkiye – Libya Anlaşmasına dair BM Sicil Kütüğünde yer alan bilgileri şu adreste görmek mümkündür:
[https://treaties.un.org/Pages/showDetails.aspx?objid=080000028056605a&clang=_en]
6. Arap basınında çıkan 19 Aralık 2019 tarihli habere göre, Mısır BMGS’ne gönderdiği Nota ile Türkiye - Libya Anlaşmanın BM Siciline kaydedilmemesini talep etmiş.
[ https://www.middleeastmonitor.com/20191219-egypt-calls-on-un-not-to-register-turkish-libyan-deal/ ]
7. Ayrıca, yine uluslararası basında yer alan 14 Temmuz 2020 tarihli haberlere göre, Mısır, Suudî Arabistan, Bahreyn, Yunanistan ve “Kıbrıs” BMGS’ne gönderdikleri ortak bir nota ile Türkiye – Libya Anlaşması’nı BM’nin tescil etmemesini talep etmişler.
[ https://knews.kathimerini.com.cy/en/news/cyprus-among-five-countries-that-present-unsg-with-note-verbale-on-tukey-libya-mou ]
[http://english.ahram.org.eg/NewsContent/1/64/374391/Egypt/Politics-/Egypt,-Saudi-Arabia,-Greece,-Cyrpus,-Bahrain-urge-.aspx]
8. Hasımlarımızın bu girişimleri karşısında BM’nin Türkiye – Libya anlaşmasını tescil etmesi, aslında onların girişimlerinde başarısız oldukları demektir. Kanaatimce acemice ve düşüncesizce girişimlerde bulunmuşlardır. Çünkü, BM Hukuk Müşavirliği Tescil işlemini, andlaşma veya anlaşmanın tescili ile ilgili belirli maddî unsurların vücut bulup bulunmadığına bakarak tekemmül ettirmektedir.