Sovyetler Birliğinin çözülüşünden sonra, Rus ordusu çürümeye yüz tuttu. Dünya tarihindeki barış zamanı ordusuzlaştırmanın en çarpıcı kampanyalarından birinde, Moskova’nın silahlı güçlerinin sayısı 5 milyon’dan 1 milyon personele düştü. Kremlin’in savunma harcamaları, 1988’de 246 milyar dolardan 1994’te 14 milyarlara düştü, Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları enstitüsünün verilerine göre. Hükümet, Afganistan, Almanya, Moğolistan ve batı Avrupa’dan 700,000 personelini çekti.
1991’den 2008’e, Boris Yeltsin dönemi ve Putin’in ilk dönemi boyunca, Rusya Eski SSCB sınırlarındaki sayısı düşürülmüş ordusunu, büyük oranda oradaki çatışmayı frenlemek, durdurmak veya dondurmak için kullandı. 1990lardan beri, Rus birlikleri, Gürcistan ve Moldava’daki etnik çatışmalara, Tacikistan’daki iç savaşa müdahale etti. Yeltsin’in Rus ordusunu ayrılıkçı hareketi bastırması için gönderdiği Çeçenistan operasyonu için bile 65 kişilik bir birliği toplayabildi.
Eski Sovyetler Birliği sınırlarının ötesinde, Rusya uysalca davrandı. ABD ile ortaklığı aradı ve bazı zamanlar NATO ile işbirliği yaptı, örneğin 1996’da Bosna Hersek’e barış gücü olarak katıldı. Emin olmak gerekir ki NATO üyeliğinin masadan olmadığını 90’ların ortasında fark ettikten sonra, Moskova batılı güçlerin Yugoslavya’yı bombalamasına, ABD’nin Irak işgaline hararetli bir şekilde karşı çıktı, fakat Rusya bu müdahaleleri engellemek için çok zayıftı. Kremlin’in askeri gelişim için ilk önceliği, Rusya’nın egemenliğinin ve güvenliğinin en büyük garantörü olduğunu düşündüğü nükleer caydırıcılığı kullanmaktı.
Çürüme ve uysallık günleri artık geride kaldı. 2008’de yeniden göreve başlayan Putin, askeri reformları ve harap Rus ordusunu kendine getirmek için savunma harcamalarında büyük bir artışı başlattı. Bu proje sayesinde, Rusya son zamanlar da istediği şeyi almak için güç kullanmaktaki istekliliğini açığa vurdu. İlk olarak, Şubat 2014’te, Moskova Ukrayna’nın elinden Kırım’ı almak için üniformasız askerler gönderdi. Sonrasında, Donbass’taki Rus yanlısı ayrılıkçıları desteklemek amacıyla silah, istihbarat ve emir-komuta desteği sağladı. 2015 güzünde, Rusya Suriye’de Beşar Al Esad ile savaşan güçleri bombalaması için hava ve deniz kuvvetlerine emir verdi ve bu şekilde tarihinde ilk defa doğrudan Ortadoğu’ya müdahale etti.
Son müdahaleleriyle, Sovyetler birliğinin vakti zamanında gerçekleştirdiği geniş çaplı kampanyalar arasında dağlar kadar fark var. Rusya bir kez daha caydırıcı bir güç oldu. Rusya, Avrasya’ya ciddi bir askeri güç olarak geri döndü.
Gürcistan
Rusya’nın askeri modernleşmesi, 2008’deki Gürcistan savaşı ile başlar. Ağustos 2008’de Rus güçleri, birliklerini Batı yanlısı Saakaşvili’nin üzerine sürdü ve Rus mandası olarak Abhazya’nın ve Güney Osetya’nın ayrılma kararlarına sahip çıktı. 5 günlük operasyon, kesin bir zaferdi: Moskova, NATO’nun eski Sovyet devletlerine doğru yayılmasını engelledi ve güney ve batı komşularında stratejik üstünlüğünü kanıtladı ve Batı’nın bölgedeki askeri planlarını sınırladı. Abhazya ve Güney Osetya’daki askeri etkisini arttırarak, transkafkasya’nın stratejik olarak iki önemli alanında kontrolünü de arttırdı
Ancak bütün bu kazanımları için, Rusya Sovyet ordusunun reforme edilmemiş, hantal kalıntıları ile Gürcistan’a karşı bu kısa savaşı gerçekleştirdi. Rus askerleri, zamanı geçmiş mühimmat kullanmaya zorlandı ve birliklerinin hazır olmadığını gören Rus subaylar, askeri radyo sistemleri devre dışı olduktan sonra cep telefonu kullanarak emir vermek zorunda kaldı. Çatışmalar sonladığında, Rusya 5 askeri hava aracını kaybetmişti. Moskova daha zayıf düşmana karşı savaşı kazanmıştı. Fakat ordusundaki kusurlar, göz ardı edilemeyecek kadar apaçık ortadaydı.
Ve Gürcistan ile savaşından 2 ay sonra, Kremlin savunma modernizasyonu ve askeri yeniden yapılandırma için kararlı bir programa kalkıştı. Rus yetkilerinin planlandığı bu çabalar, 2020 yılında 700 milyar dolar maliyeti olacak ve Rus ordusunu büyük çaplı daimi kuvvetten daha hafif daha hareketli yerel ve bölgesel çatışmalarla uyumlu bir güç dönüştürecek. Moskova, emir komuta sistemini kolaylaştırmayı, birlikleri çatışmaya hazır bulunmuşluğunu ve tedarik meselesini geliştirmeyi hedefliyor.
Rusya savunma endüstrisi aynı süreçte bu değişen kuvvetlerine modern silah sistemleri ve teçhizatlarını sağlamaya başladı. Ukrayna krizi başladığında, Rus ordusu daha güçlüydü, artık dağınık ve kötü donanımlı bir güç değildi.
https://www.foreignaffairs.com/articles/russia-fsu