Batur Kılıç Batur Kılıç

Yükselen Çin: Küresel bir Fırsat mı, Küresel bir Tehlike mi?

04 Kasım 2017
Yükselen Çin: Küresel bir Fırsat mı, Küresel bir Tehlike mi?

Roy Morrison'un analizinin tercümesidir: 

Çin Komünist Partisi Ulusal Kongresi, Çin’in Başkan Xi Jinping’le dünyadaki büyük güçlerden biri olmanın kutlaması ve kanıtı olarak görüldü. Başkan Xi şuan egemen durumunda. Fakat bu Çin için ne anlama geliyor, bizim için ne anlama geliyor? Temeli olan gerçeklere odaklanmamız çok daha kullanışlı olacak, yani kapalı kapılar ardında verilecek kararların sahibi 7 kişilik Daimi Komite’nin (DK) yapısının anlamını çözümleye teşebbüs etmekten ziyade Çin’in eylemlerine odaklanmak daha yararlı olacaktır.

Gerçekler. Çin 21.yy’de yenilenebilir kaynak geliştirmede küresel bir lider olarak hızlıca ortaya çıktı. Eğer küresel ekolojik felaketten kaçmak istiyorsak Çin liderliği ve küresel etkili yenilenebilir kaynak sistemini inşa etmeye yardımı kesinlikle çok önemli. Bizim kolektif geleceğimiz büyük oranda Başkan Xi’ni ellerine kaldı. Çünkü Trump yönetimi iklim değişimine dair etkili bir mücadeleye karşı ve hızlandırılmış kömür, petrol ve doğalgaz gelişimini destekliyor.

Çin, şaşırtıcı oranda solar elektrik ve rüzgâr enerji sistemleri üretiyor ve kuruyor. Uluslararası Enerji Ajansına (UEA) göre Çin yenilenebilir enerjilerde büyümenin yüzde 40’ından sorumlu. Geçen yıl, küresel solar elektrik kapasitesi 74 gigawatt artarak yüzde 50 büyüdü ve bunun neredeyse yarısı Çin’e ait. 2022 yılından itibaren UEA, küresel solar elektrik kapasitesinin, 920 gigawatt’a kadar genişleyeceğini tahmin ediyor. Onu yakından takip eden Hindistan ile beraber, Çin bu yolda öncülük ediyor.

Yenilenebilir enerjiye küresel yatırım artık termik santrallere olan yatırımı aşıyor. Çin aynı zamanda, elektrikli araçlarda, hidrogüç ve bioyakıt sistemlerinde küresel pazar lideri. Çin, aynı zamanda yeniden ağaçlandırma konusunda da küresel lider konumunda. Sadece enerji üretimine değil ekonominin bütün alanlarına uygulanacak olan bir karbon vergisini yürürlüğe soktu.  En büyük düşük kaliteli dönüştürülebilir plastik pazarına sahip olan Çin, ülke içi geri dönüşümü cesaretlendirmek için bu tür ithalatları yasakladı. Hem ülke içinde hem uluslar arası alanda ekolojik bir medeniyet inşa etmek resmi Çin politikası. Bu,hepimizin ortak çıkarınadır.

Trump yönetimindeki ABD, dış ticaret anlaşmalarından çekiliyor ve korunmacılığa sarılıyorken, Çin hızlı bir şekilde bu boşluğu dolduruyor. Örneğin, Avustralya’nın en önemli ticaret partneri Çin’dir. Çin dünyanın en büyük ikinci ekonomisi konumunda ve yıllık yüzde 6.5 oranında hızlı bir şekilde büyümeye devam ediyor.

Çin, küresel ekonomik lider olma niyetinde olan bir tek parti devleti. Çin Komünist Partisinin gücü ve etkisi sadece politik değil, aynı zamanda ekonomik, finansal ve toplumsal. Tek parti devletinin de kendi yapısına özgün problemleri var. Bunlarla mücadele etmek, Xi’nin programının merkezindedir.

Ülke ekonomisinin büyümesiyle beraber, hiyerarşik yapı belli problemleri de önlerine koydu. Bu problem özellikle yolsuzluk ve verimsizlik başlıklarında kendisini gösterdi. Xi ilk beş yılının bir özelliği, parti üyelerini disipline eden ve cezalandıran güçlü bir yolsuzluk karşıtı çabalara sahip olmasıdır.  Daha az bilinen ise; hukukun egemenliğini ve bağımsız mahkemeleri güçlendirmesidir.

Çin’deki bağımsız bir mahkemenin başarılı olması, Başkan Xi’nin nihai karar merkezi olduğu tek parti devleti bağlamında düşündüğümüzde zordur. Çin’e özgü özellikleriyle bağımsız bir mahkeme, sadece adillik ve eşitlik için bir anahtar, aynı zamanda ulusal çapta ve uluslararası çapta Çin ile iş yapmak içinde anahtar.

Çin küresel bir ekonomik lidere dönüşen tek parti devletidir. Kayda değer bir kişisel özerkliğe izin veren fakat Komünist Parti’nin düzenine politik muhalefete izin vermeyen bir sistem.

Küresel ekonomik kalkınma ve sürdürülebilir ekonomik büyüme hedefinde Çin ile dava arkadaşlığı için her neden var. Çin’e ortaklık ve işbirliği teklif etmeliyiz. Çinli dostlarımızın anayasal düzenlerinde vatandaşlarının haklarını onurlandırmaları için onları cesaretlendirmeliyiz. Xi Jinping yönetimindeki Çin, küresel bir lider olarak zengin ve sürdürülebilir Çin’i inşa etmek için dikkatli bir şekilde önemli uzun vadeli planlara odaklanmış durumda. Karşılıklı çıkar için hepimiz bunu destekleyebiliriz. Çin’le ticaret savaşları ve askeri karşılaşma ağır bir hata olur.

https://www.counterpunch.org/2017/11/01/china-rising-global-opportunity-or-global-threat/

Yorumlar