Terör sınır tanımıyor... İran'ın Huzistan eyaletine bağlı Ahvaz kentinde 22 Eylül cumartesi günü İran-Irak Savaşı'nın 38.yıldönümü nedeniyle düzenlenen törene silahlı bir saldırı düzenlendi. Saldırıyı Suudi Arabistan tarafından desteklendiği bilinen Al Ahvaziye örgütü üstlendi. Öncesinde de IŞİD saldırının kendisine bağlı unsurlar tarafından yapıldığını duyurdu.
Geçen aylardan beri devam eden bir gerginliğin söz konusu olduğu bölgeye tarihsel süreç içinde bakacak olursak, İran’ın Huzistan eyaletinin başkenti olan Ahvaz’ın nüfusu büyük oranda Araplardan oluşmaktadır. 1925 yılında Pehlevi yönetiminin Farslaştırma politikası çerçevesinde tarihi adıyla Arabistan olarak bilinen bölge Huzistan olarak Farslaştırılırken meşhur Muhammere kentinin adı da Hürremşehr olmuştur. Humeyni döneminde ise Ahvazlıların dilinde “Kara Çarşamba” olarak nitelenen olaylar sırasında Ahvazlı Araplara ait kültür merkezleri tahrip edilmiş hatta devrim öncesi Humeyni ile yan yana duran Ahvaz’ın manevi lideri Şii âlimi Ayetullah Şubeyr Hagani bile gözaltına alınarak hapse atılmıştır.
Stratejik öneme sahip Ahvaz, 2014 rakamlarına göre dünya çapında doğalgaz rezervleri açısından ikinci, petrol rezervleri açısından ise dördüncü sırada olan bir bölgedir. İran'ın, Marun'dan sonraki en büyük kıyı petrolü yatağı olarak da bilinmektedir. Hatta bu özelliğinden dolayı ABD eski Başkanı Barack Obama döneminde ülkeye yönelik yaptırımların hafifletilmesi ile birçok dev petrol şirketinin bölgeye yatırım yapmak istediği İranlı yetkililerce açıklanmıştı. Huzistan eyaleti, İran’ın nükleer enerji faaliyetlerinin merkezi olan Buşehr'e yakınlığı ile de dikkat çekmektedir. İran petrolünün % 90’ı Ahvaz eyaleti sınırları içerisinde yer almasına rağmen bölgedeki işsizlik oranı ülkedeki genel işsizlik ortalamasının iki katıdır. Bölge Belucistan eyaleti ile birlikte İran’ın en fakir bölgesi durumundadır.
Protesto gösterilerinin iç nedenleri olduğu gibi dış nedenleri de göz ardı edilemez. Ahvaz bölgesine, Suudi Arabistan ve diğer Körfez ülkelerinden önemli miktarda para yardımı yapılmaktadır. Dolayısıyla, mücadeleci Arapların Huzistan (4/3’ü Şii)-Kuveyt-Güney Irak-Güney Suudi Arabistan’da “Altın Hilal”i oluşturma hayalleri ile nasılsa bölge birinin elinde kalır düşüncesiyle destek vermektedirler. Bölge halkında da tek başlarına başarılı olamayacaklarını, ne nüfus ne de kadro bakımından yeterli olamadıklarından bu devletlerden birinin emrine girebilecekleri yönünde bir düşünce hâkim. Dikkat çekici bir nokta da Şiilikten çok Arap oldukları vurgusu yapmaları.
Ahvaz’da etnik ayrımcılık temelli protesto gösterileri bir sonuca ulaşamaz. Şöyle ki, protestolar ülke genelinde olmayıp bölgesel olduğu ve İran’ın genelinde Arap düşmanlığı olduğu düşünüldüğünde merkezi hükümet tarafından kolayca bastırılabileceği anlaşılır bir durumdur. Ancak bu saldırı önceki terör saldırılarının aksine sadece bölgesel rakipleri değil, diğer güçlerin hatta ABD'yi de içeren çok daha geniş bölgesel bir çatışmayı tetikleyebilir. Aslında, sadece bunu tetiklemek için tasarlanmış dahi olabilir. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin, Ahvaz kentindeki saldırıyı gerçekleştiren örgütün Basra Körfezi'ndeki bir devlet tarafından desteklendiğini ve saldırıyı hangi örgütün gerçekleştirdiğini ve kimlerle bağlantılı olduğunu "çok iyi bildiklerini", "İran'ın bu saldırıya asla göz yummayacağını" söylemesi bu durumu anlaşılır kılmaktadır. Hemen saldırının ardından Danimarka, Hollanda büyükelçileri ile İngiltere maslahatgüzarının İran Dışişlerine çağrılarak saldırıyı yapan terör örgütünün üyelerinden bazılarının bu ülkelerde yaşadığı konusunda da tepki bildirilmiştir.
İran'ın bu saldırıda Suudi Arabistan ve BAE'nin izlerine rastlaması durumunda saldırıya olası cevabı ABD'nin de içinde olacağı bir savaşa yol açabileceği gibi ABD'nin Ortadoğu'da ki askeri varlığını iki katına çıkarması da muhtemeldir.
Son gelişmeler bölgede hiçbir ülkenin hatta Ortadoğu'da aktif rol oynayan hiçbir devletin güven içinde olmadığının yeni bir göstergesidir.