Ehtiram Aşırlı Ehtiram Aşırlı

ABD'nin Rusya'ya karşı yeni yaptırım hamlesi hakkında.

06 Şubat 2018
ABDnin Rusyaya karşı yeni yaptırım hamlesi hakkında.

ABD Maliye Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı istihbaratla birlikte Putin'e yakın yetkili kişiler, devlet şirketlerinin yöneticileri ve oligarklardan oluşan listeyi Kongre'ye sundu. Bu, "Amerika'nın Karşıtlarına Yaptırımlar Yoluyla Direnme Yasası" (CAATSA) geçtiğimiz Temmuz ayında Kongre'de kabul edilen yasanın talebi idi.

"Kremlin Raporu" denilen belge iki bölümden oluşmaktadır ve basına açıklanmayan gizli bölümü de var. Gizli bölümde listede isimleri olan kişilerin nerede, ne kadar varlık, mal varlığına sahip olduğuna dair bilgiler gibi ek listenin olabileceği tahmin ediliyor. Açık listeye Azerbaycan uyruklu 4 iş adamının  da adı dahil edildi. Oradaki iş adamlarının ve oligarkların bilinen genel mal varlığı 386 milyar dolardan fazladır.

Bu liste otomatik olarak bu kişilere karşı yaptırımların uygulanması anlamına gelmiyor. (Ama listedeki bazı kişiler şu anda yaptırım altındadır.) O halde, temel amaç nedir? Listeye düşenlerin baskı altına alınması yoluyla bu kişilerin gelecek yaptırımlardan kaçınmak için Putin'e etki-baskı yapacağı ve  Rusya politikasında değişikliğe nail olunacağı düşünülmektedir. Mümkün olursa, Putin'le bu oligarkların karşı karşıya gelmesi, aralarının açılması da hedefleniyor. Fakat bu iki düşüncenin gerçekleşme ihtimali azdır. Eğer beklenen sonuç elde edilemezse o zaman bu kişilere karşı gerçek yaptırımların uygulamasına başlanacaktır.

Bunun yanı sıra, listenin açıklanmasının da kaçınılmaz etkileri olacaktır. Adı açıklananlar "toksik" ve "virüslü" özne haline gelecektir. Yani yabancı yatırım (ABD ve Avrupa ticareti başta olmak üzere) artık bu adamlarla iş görmekte en azından tereddüt edecek, birçokları bundan kaçınacaktır. Onların dışarıdan gelir elde etmesi,  işletmelerini genişletmeleri hayli zorlaşacaktır, belki de imkânsız olacaktır. Üstelik CAATSA kanununa göre, yaptırım altına düşen Rus şirketleriyle büyük miktarda iş yapan, aynı zamanda Rusya'dan silah alan üçüncü ülkelerin ilgili kurumları ve şirketleri de ABD'nin yaptırımına maruz kalacaktır. Bu hüküm, Ocak ayının 29’undan itibaren yürürlüğe girmiştir ve Dışişleri Bakanlığı’nın bu konuda Kongre üyeleri için gizli bir bilgilendirme toplantısı yaptığı söylenmektedir.

Yaptırımların, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yayılmacı politikası, ABD'deki 2016 yılı başkanlık seçimlerine müdahalesi ve Beşşar Esed rejimine desteği gibi nedenlerle ilgili olarak kabul edildiğini söyleyebiliriz. Kanuna göre, hükümet yaptırımları sadece Kongre izniyle iptal edebilir, bu ise yaptırımların kalıcı olması demektir. Bu açıdan CAATSA Kanunu 1974 yılında SSCB'ye karşı kabul edilen ve 38 yıl sonra - 2012 yılında iptal edilen "Jackson-Venik" yasası ile karşılaştırılabilir. "Jackson-Venik" in iptalinden sonra Rusya'ya karşı hemen başka bir yaptırım yasası - "Maqnitski Yasası" kaydedilmişti. Sonradan küresel mahiyet verilen bu yasanın ucu açıktır ve her yıl oraya yeni isimler eklenir.

Yorumlar