Gözde Kılıç Yaşın Gözde Kılıç Yaşın @GzdKlcYsn

Mısır'da Ermeni Tasarısı ve PDY

27 Temmuz 2016
Mısırda Ermeni Tasarısı ve PDY

Mısır’da bir grup milletvekili, 1915 olaylarını 'soykırım' olarak niteleyen bir tasarıyı Mısır Parlamentosu'na sundu... Habere göre Mısır milletvekili Mustafa Bekri tarafından Parlamento Başkanı Ali Abdulal'a sunulan tasarıda 337 milletvekilinin imzası bulunuyor. Tasarıda yer alan açıklamada parlamentonun, Osmanlı Devleti döneminde 1915-1922 yılları arasında Ermeni halkına karşı yapılanları 'soykırım' olarak tanıması ve bu yönde bir karar çıkarması istenirken uluslararası topluma da benzer bir çağrıda bulunuluyor. Tasarının Mısır parlamentosunda kabul edilmesi için salt çoğunluğun sağlanması gerekiyor.

596 milletvekilinin yer aldığı parlamentoda, Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi yanlısı "Mısır'a Destek Koalisyonu"na destek veren 380'den fazla milletvekili bulunuyor. Darbe yanlısı tutumları ve açıklamalarıyla bilinen milletvekili Bekri, Mısır ordusuna kayıtsız şartsız destek verilmesi yönündeki çağrıları ve Sisi yanlısı açıklamaları ile dikkat çekiyor.

Ermeni diasporasının en önemli kazanımları elde etmeyi planladığı 100.yıl'da beklentisinin çok gerisinde kalmasına rağmen çalışmalarına ara vermediği görülmektedir. AİHM'in Ermeni diasporasını ve destekçilerini bozguna uğratan kararında özetle 1915 olaylarının Holocaust'la kıyaslanamayacağı, hakkında bir yargı kararı olmaksızın "soykırım" ifadesinin kullanılmaması gerektiği ve zaten sadece 20 ülke parlamentosunda böyle bir kara çıktığı ancak zaten yargı kararı olmadığı müddetçe parlamento kararlarının da önemli olmadığı, parlamentolarda o gün bulunanların fikrini yansıttığı ancak hükümetleri de bağlamadığı hükme bağlanmıştır. Ermenis diasporası için 2015'in en büyük sürprizi AİHM'in bu kararıydı. Ancak pek tabi ki çalışmalarını sekteye uğratmadı. Şimdi de Mısır'da aynı perde sahneleniyor. Tasarıya imza atan vekil sayısına bakılırsa tasarının parlamentodan geçeceği düşünülebilir. Ancak bazen bu hesap, vekillerin incelemeden tasarıları imzalaması nedeniyle tutmaz. Mısır'daki tahmini Ermeni nüfusu 6 bin kadardır. Bu nüfus altı kilise, üç okul ve çeşitli kültür ve yardım kuruluşlarıyla varlığını sürdürmektedir.

Konunun Türkiye-Mısır ilişkileri genel çerçevesinde de değerlendirilmesi gerekir. Türkiye'deki darbe girişiminden sonra ilişkilerin biraz daha bozulduğu görülmektedir. Zira Fettullahçı örgütün Mısır'da toplanmaya başladığı ve Kahire'yi karargah olarak kullanmayı planladığı ve hatta örgütün elebaşı Fettullah Gülen'in Mısır'a iltica edebileceği konuşulmaktadır. Nitekim Mısır televizyonlarının darbe girişimini destekleyici yayın yaptığı ve Fettullahçı örgütten isimlerin bu yayınlarda Türkiye aleyhine açıklamalar da bulundukları basına yansımıştır. Türkiye-Mısır ilişkilerinin kötüleşmesi ise biraz daha gerideki olaylara dayanıyor. Mısır'ın bu politikalarını etkileyen iki temel sebep Türkiye'nin Müslüman Kardeşleri desteklemesi ve Mısır yönetimini de darbeci olarak nitelemesidir. Sonuçta Mısır elbette meşru bir hükümetle ve devletle çalışmayı tercih edecektir. Şimdi elinde pazarlık için iki önemli koz bulunmaktadır. Bunlara Yunanistan'la Yunanistan'ın istediği koşullarda deniz egemenliği paylaşım anlaşması yapmayı eklemesi ise ayrı bir sorun oluşturacaktır. Mısır'ın Türkiye'nin içinden geçtiği süreci nasıl değerlendirdiği de önemlidir. Türkiye'nin her zamanki gibi güçlü ve dirençli olduğunu, caydırıcılığını koruduğunu göstermesi her zamankinden önemlidir. 

Yorumlar