ABD, Bosna Hersek'in iki bölgesinden biri olan Sırp Cumhuriyeti'nin (RS) Başkanı Milorad Dodik'e karşı yaptırım uygulama kararı aldı.
ABD'nin Saraybosna Büyükelçisi'nin "görev süresi bitmekte olan Amerikan hükümetinin temsilcisi" olarak niteleyen Dodik, "ABD Büyükelçisi'nin talep ettiği üzere Sırp Cumhuriyeti anayasasını değiştirmediğimiz için ve Sırp Cumhuriyeti Günü kutlamalarının yasaklanmasına izin vermemekle gurur duyuyorum" dedi.
ABD Büyükelçisi Cormack'ı Boşnak yanlısı ve Sırp karşıtı olarak tanımlayan Dodik, "Kendisinin Sırpların ve Sırp Cumhuriyeti'nin düşmanı olduğu ortaya konmuştur. Kendisi Sırp Cumhuriyeti'nde istenmeyen kişidir ve içişlerimize karıştığı için Bosna Hersek'te de persona non-grata ilan edilmesini bekliyorum" diye konuştu. Dodik, ABD'nin Donald Trump liderliğindeki yeni yönetiminden çok şey beklediklerini de sözlerine ekledi. (http://www.zambak.ba/dodik--abd-buyukelcisini-istenmeyen-kisi-ilan-etti-4930h.htm)
Bosna-Hersek'in iki bölgesinden biri olan "Sırp Cumhuriyeti"nin Cumhurbaşkanı Milorad Dodik, "sinir uçları"yla oynamaya başladı. Yaptığı açıklamalar ve kabul görmeyen eylemleri nedeniyle zaman zaman Batı medyasında "arsız Sırp milliyetçi" olarak tanımlanan Dodik, Trump'ın yemin törenine katılmak üzere gitmek istediği ABD'den vize alamamıştı. ABD'nin Saraybosna Büyükelçisi Maureen Cormack'ın Bosnalı Sırp liderin diplomatik vize talebini reddetmesi, ABD'nin Dodik'in Bosna-Hersek'in merkezi otoritesine meydan okuyan ayrılıkçı politikalarına tepkisi olarak algılanmıştı. Ancak bunun kişisel bir yaklaşım olmadığı anlaşılıyor. Çünkü ABD makamları, Bosna Hersek Anayasa Mahkemesinin kararlarına uymadığı, Dayton Barış Antlaşması'nın hükümlerinin yerine getirilmesine engel olduğu ve tehlike arz ettiği gerekçesiyle Dodik'e yaptırım uygulanmasına karar verdi.
Yaptırım kararını ise ABD'nin Saraybosna Büyükelçisi Maureen Cormack açıkladı. Cormack, ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıklar Kontrol Bürosunun (OFAC) ABD Dışişleri Bakanlığı ile yapılan istişarelerin ardından Sırp Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Milorad Dodik'i yaptırım listesine eklediğini açıkladı.Yaptırımlar kapsamında Sırp liderin ABD sınırları içinde ya da ABD vatandaşlarının kontrolündeki malvarlığının bloke edilmesi kararlaştırılırken, ayrıca ABD vatandaşlarına Dodik'in dahil olduğu para transferleri de yasaklandı.Yaptırımlar kapsamında Sırp liderin ABD sınırları içinde ya da ABD vatandaşlarının kontrolündeki malvarlığının bloke edilmesi kararlaştırılırken, ayrıca ABD vatandaşlarına Dodik'in dahil olduğu para transferleri de yasaklandı.Cormack, "Attığımız bu adım, Dayton anlaşmasına, Bosna Hersek'in egemenliği ve toprak bütünlüğüne ve bu ülkenin Avrupa'ya entegrasyonunun devamına olan bağlılığımızın göstergesidir" sözlerini de ekledi.
Dodik, Sırp Cumhuriyeti'nde, yüksek mahkemenin aksi yöndeki kararına rağmen 9 Ocak'ın Sırp Cumhuriyeti Günü olarak kutlanmaya devam edilmesi konusunda referandum düzenlemişti. Bosnalı Sırplar, 9 Ocak 1992'de kendi cumhuriyetlerini ilan etmişti ve bu günün milli gün olarak kabulü için 25 Eylül 2016'da halkoylamasına gidilmişti. Referandum, bağımsızlık provası olarak değerlendirilmiş, Bosna Anayasa Mahkemesi de referandumu yasa dışı ilan etmişti. Bosna Hersek'in Uluslararası Yüksek Temsilcisi Valentin Inzko da oylamanın "yasadışı ve anayasaya aykırı" olduğu görüşünü paylaştı. Referandumun tarihe "Sırpların kendi kaderlerini tayin hakkı günü" olarak geçeceği iddiasındaki Dodik ise referandumda ısrar etti ve katılımın düşük olduğu oylamada 9Ocak'ın milli gün olması önerisi yüzde 90'ı aşan bir onay aldı.
Aslında o gün devlet başkanlarını görevden alma yetkisi dahi bulunan Bosna Hersek'in Uluslararası Yüksek Temsilcisi Valentin Inzko'nun yapmadığını bugün muhtemelen Saraybosna Büyükelçisi'nin girişimleri neticesinde ABD'nin gerçekleştirdiğini söyleyebiliriz. Dodik'in tepkisi ise enteresan oldu. Trump'ın ABD'nin büyükelçilerini değiştirmekte oluşuna güvendiği de ortada. Dodik'in, "Bu ABD'nin değil, başkanlık seçimini kaybeden tarafın kararı." ifadesini kullanması, beklentisinin büyüklüğünü de ortaya koyuyor. "İstenmeyen kişi ilan"ı ile ilgili talebi Bosna Hersek yönetiminde karşılık bulmayacaktır ama Dodik'in artık "sinir uçları"yla oynadığı açık.