Metin Edirneli Metin Edirneli @edirneli_metin

Not Defteri: 1-7 Nisan

31 Mart 2019
Not Defteri: 1-7 Nisan

1 Nisan 1824: Yunan isyanına önlem… Mora’da meydana gelen Yunan isyanını bastırması için Mısır HidiviKavalalı Mehmed Ali Paşa’nın oğlu İbrahim Paşa, Mora valiliğine getirildi. Paşa, otuz bin kişilik kuvvetini de Mısır’dan Mora’ya sevk ederek ayaklanmayı kısa sürede bastırmayı başardı. Ayaklanmanın bastırılması Avrupa devletleri tarafından üzüntüyle karşılandı.

1 Nisan 1880: Türkler, milli kimliklerini, haklarını, çıkarlarını korumak ve geliştirmek için Bulgaristan’ın başkenti Sofya’da Tarla adlı gazeteyi çıkarmaya başladı.

1 Nisan 1901: Türkler tarafından çıkarılan Müdafa-ı Hukuk adlı gazete Bulgaristan’ın Rusçuk’ta yani Ruse kentinde yayın hayatına başladı.

1 Nisan 1921: Türk Kurtuluş Savaşı’nda tarihi gün… Metristepe'deki 10. Yunan Tümeni'nin geri çekilmesinin ardından taarruza geçen Türk birlikleri, II. İnönü Savaşı'nı kazandı. Milli Mücadele sürecinin önemli dönüm noktalarından biri olan bu zaferin ardından Fransa, Ankara ile anlaşmanın yollarını aramaya başladı. Mustafa Kemal Paşa, muzaffer ordulara kumanda eden İsmet Paşa’yı, gönderdiği bir telgrafla, başarısından dolayı kutladı.

1 Nisan 1929: Türkler, Bulgaristan’a bağlı Kırcaali’de Rodop adlı gazeteyi çıkarmaya başladı. Türklerin milli kimliklerini, hak ve çıkarlarını korumak, geliştirmek amacıyla çıkarılan Kemalist ve Türkiye yanlısı bu gazete, var olan baskılar nedeniyle varlığını ancak 1 yıl sürdürebildi.

1 Nisan 1945: Bulgaristan’da, Vatan Cephesi Türk Azınlığı yayın organı olan Işık adlı gazete, Türkçe ve Bulgarca olarak Sofya’da çıkarılmaya başlandı.

1 Nisan 1953: Bulgaristan Komünist Partisinin görüşlerini yayan Duvar Gazetesi Kırcaali’nin bir ilçesi olan Mestanlı’da yani Momçilgrad’da çıkarılmaya başlandı.

1 Nisan 2001 Sırbistan’dan sürpriz adım… Hollanda’nın Lahey kentindeki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından savaş suçlusu ilan edilen Sırp lider Slobodan Miloşeviç, Sırbistan’ın Batı yanlısı yönetimi tarafından tutuklandı. Lahey’deki mahkemeye teslim edilen Miloşeviç, yargılanma süreci tamamlanmadan, 11 Mart 2006'da kaldığı hücresinde ölü bulundu.

2 Nisan 1981: Kosova’da protesto… Üniversite öğrencileri “Kosova Cumhuriyeti” parolası altında başkent Priştine’de gösteri başlattı. Birkaç hafta içinde bütün Kosova’ya yayılan gösteriler federal düzeydeki emniyet güçleri tarafından sert bir şekilde bastırıldı. Fakat bu olaylarla ilk defa bağımsız Kosova’dan yana düşünceyi kitlesel bir şekilde ortaya koyan Arnavutlar, amaçlarına 17 Şubat 2008’de ilan edilen bağımsızlıkla ulaştılar.

3 Nisan 1992: Bosna Hersek’te tarihi gün... Boşnak toplumunun lideri Aliya İzzetbegoviç, halkın talepleri doğrultusunda Bosna Hersek’in bağımsızlığını ilan etti. Gerçekleştirilen referandum doğrultusunda yapılan bu bağımsızlık ilanı Sırbistan ve Bosnalı Sırplarca kabul görmedi.

4 Nisan 1918 Batı Trakya’da seçim komedisi… Müttefikler Arası Batı Trakya Hükümetinin kontrolünde olan Batı Trakya’da, müttefik ülkelerin girişimleriyle valilik seçimi yapıldı. Müttefikler destekledikleri Yunan temsilciyi vali seçtirerek amaçlarına ulaştılar.

5 Nisan 1886: İstanbul Konferansı Antlaşması imzalandı… Anlaşmayla Arda Nehri’nin kuzeyinde kalan Kırcaali ve Ropçoz’daki Müslümanlar, verdikleri mücadeleyle Osmanlı Devletinin bir parçası olarak kalma amaçlarına ulaştılar. Fakat anlaşmayla yine kurdukları ve yaşatmak için yaklaşık 8 yıldır mücadele ettikleri Rodop Hükümeti Muvakkate’sini de kaybettiler.

5 Nisan 1900: Tarih sahnesinden bir yıldız kaydı... 1877-1878 yılında yaşanan ve 93 Harbi olarak bilinen Osmanlı-Rus Savaşı'nda gerçekleşen ünlü ”Plevne Direnişi”nin kahramanı Gazi Osman Paşa öldü. Gazi Osman Paşa, düşmanlarının bile saygı duyduğu bir asker, bir komutandı.

5 Nisan 1933: Batı Trakya’da bölünme. Türkiye’de gerçekleşen yeniliklere karşı çıkan bazı küçük gruplar, Gümülcine’de kurdukları “İttihad-ı İslam Cemiyeti” etrafında bir araya geldi. Batı Trakya Türkleri arasında meydana gelen bu bölünme ve Ankara karşıtlığı sonraki yıllarda ortadan kalktı.

6 Nisan 1992: Avrupa’dan Bosna Hersek’e destek… Avrupa Topluluğu Bakanlar Konseyi Bosna-Hersek’in bağımsızlığını tanıdı. Bu gelişme üzerine Bosnalı Sırplar, bağımsızlıklarını ilan edip daha fazla toprak kazanmak için saldırıya geçti. Böylece Avrupa’nın göbeğinde kanlı ve kirli bir savaş başlamış oldu. Bosna’nın bağımsızlığını tanıyan uygar Avrupa ise Boşnakların yaşadığı kıyım ve trajedi karşısında sessiz kalmayı tercih etti. Ne zamanki Boşnaklar üstünlüğü ele geçirdi, Batı, işte o zaman Bosna Savaşına müdahale etti.

6 Nisan 1905: Bulgaristan’ın tarihi kenti Filibe’de yani Plovdiv’de Türkler, Ahali adlı gazeteyi çıkarmaya başladı.

Yorumlar