Metin Edirneli Metin Edirneli @edirneli_metin

Not Defteri: 25 Şubat-3 Mart

25 Şubat 2019
Not Defteri: 25 Şubat-3 Mart

25 Şubat 1919: Sırp-Hırvat-Sloven Krallığı’ndan ırkçı politika... Sırp-Hırvat-Sloven Krallığı, “Tarım Reformu” politikasını uygulamaya koydu. Görünüşte topraksız köylüleri topraklandırmayı amaçlayan reformun asıl amacı, ülkede bazı bölgelerin demografik yapısını Müslümanlar aleyhine değiştirmekti. Bunun böyle olduğu toprak dağılımında da ortaya çıktı. Reformdan en çok Sırplar yararlandırıldı. Dahası pek çok Müslüman’ın topraklarına reform bahanesiyle el konuldu. Tüm bu gelişmelerden olumsuz şekilde etkilenen insanların pek çoğu Türkiye’ye göç etmek zorunda kalır.

25 Şubat 1943: Talat Paşa Türkiye’de... Ailesi Bulgaristan’ın Kırcaali ilinden göç etmek zorunda kalmış bulunan ve Ermeni teröristlerce Berlin’de katledilmiş olan Talat Paşa’nın naşı Almanya'dan İstanbul'a getirildi.

25 Şubat 1969: Sofya’dan azınlık politikası değişikliği… Bulgar Komünist Partisi Politbürosu, azınlıklar konusunda önemli bir karara imza attı. Kararda Bulgaristan’ın tek ulus ve tek devlet olduğunu bir kez daha vurguladı. Bu kararın asıl anlamının asimilasyon demek olduğu 70’li yılların başında Rodoplarda, 80’li yıllarda ise tüm ülke çapında isimlerinin değiştirilmesiyle ortaya çıktı.

25 Şubat 1991: Varşova Paktı tarih sahnesinden silindi... Doğu Bloku’nun dağılması üzerine kurulan ortak kurumlar da bir bir ortadan kalkmaya başladı. Bunlardan biri olan ve 14 Mayıs 1955’te Sovyetler Birliği’nin öncülüğünde sekiz sosyalist ülkenin katılımıyla kurulan Varşova Paktı da bu gelişmeye bağlı olarak feshedildi. Artık dünyanın tek büyük askeri gücü NATO’dur.

25 Şubat 1992: Karabağ’da soykırım... Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesinde yaklaşık 613 sivil Azerbaycanlı Türk, Ermeni silahlı kuvvetleri tarafından katledildi. Bu kıyım tarihe Hocalı Soykırımı olarak geçti.

27 Şubat 1948: Yugoslavya’da hukuk skandalı… “Yücel Derneği’nin kurucuları ve yönetimi arasında yer alan Şuayip Aziz, Ali Abdurrahman Ali, Nazmi Ömer Yakup ve Adem Ali Adem adil olmayan bir yargılama sonucu kurşuna dizilerek idam edildi. Temelleri 1937 yılında atılan Yücel Derneği’nin amacı, Yugoslavya’daki Türklerin mevcudiyetlerini, kimliklerini ve inançlarını korumalarına yardımcı olmaktır.

27 Şubat 1993: Acıları anma günü... Boşnaklar, daha önce 22 Ekim 1992’de Syeverin’de, 16 Şubat 1993’de Bukoviça’da, 18 Şubat 1993’de Kukuroviçi’de, 27 Şubat 1993’de de Ştrpçi olaylarını ve acılarını yaşadıkları acıları anmak amacıyla bu günü, Boşnakların kaçırılmalarını anma günü olarak kutlama kararı aldı.

28 Şubat 1945: Türkiye, Birleşmiş Milletlerde… Türkiye, Birleşmiş Milletler Beyannamesi'ni imzaladı. Böylece Türkiye, Birleşmiş Milletler Örgünün kurucu üyeleri arasında yer aldı.

28 Şubat 1953: Ankara, Belgrad ve Atina arasında yakınlaşma… Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında üçlü dostluk antlaşması Ankara'da imzalandı. Böylece Stalin’le arası açılan Tito, Batı bloğundan gördüğü destek sayesinde biraz olsun rahatlamış oldu.

28 Şubat 1998 Kosova’da karışıklık… Kosovalı silahlı Arnavut direnişçilerin 2 Sırp polisini öldürmesi ortamı gerdi. Niyeti Kosova’da Sırp otoritesini sağlamak olan Yugoslavya Cumhurbaşkanı Slobodan Miloseviç, durumu fırsat bilip güvenlik güçlerine gereken yanıtın verilmesi için emir verdi. Emir üzerine, Sırp kuvvetleri ile Arnavut direnişçiler arasındaki çatışmalar yoğunluk kazanmaya başladı.

29 Şubat 1992 Bosna Hersek’te plebisit… Bosna-Hersek’te, bağımsızlık için halkoylaması yapıldı. Katılanların yüzde 99,4’lük kesimi Bosna-Hersek’in bağımsızlığı lehinde oy kullandı. Ülkede yaşayan Sırplar ise halkoylamasını boykot etti.

1 Mart 1919 Yunanistan’ın Trakya hayalleri… Paris Konferansına katılan Yunanistan Başbakanı Venizelos, Trakya’nın tamamının ülkesine verilmesini talep etti. Bunun üzerine başta İngiltere ve Fransa olmak üzere 1. Dünya Savaşı’nın galip devletleri, Batı ve Doğu Trakya’nın Yunanlılara verilmesi konusunda tavsiye kararı aldı.

3 Mart 1878 Ayastefanos Antlaşması imzalandı… Osmanlı Devleti ile Rusya arasında Ayastefanos yani Yeşilköy antlaşması imzalandı. Antlaşmayla Osmanlı Devleti Balkan topraklarının önemli bir kısmını kaybetti. Fakat Rusya’yı bölgenin tek hâkimi haline getiren bu antlaşma büyük devletlerin işine gelmediğinden kısa bir süre sonra yerini Berlin Antlaşmasına bıraktı.

3 Mart 1936 Arnavutluk’taki Müslüman topluluklar, “İlahi Nur” adı altında örgütlenmeye gittiler.

3 Mart 1972 Atina’dan Türk ismine yasaklama… Yunanistan’da bir Hükümet genelgesiyle, daha önce okul isimlerinde kullanılan Türk ifadesi kaldırıldı. Bunu daha sonra 1983’te isimlerinde Türk yazan derneklerin tabelaları indirilmesi izleyecektir. Oysa azınlık eğitimini düzenleyen ve Mareşal Papagos Kanunu olarak bilinen 1954 tarihli 3065 sayılı yasayla Türk ve Türkçe kelimelerinin kullanımı serbest bırakılmıştı.

3 Mart 1992 Yeni bir devlet daha tarih sahnesine çıktı… Bosna Hersek, 29 Şubat 1992 yapılan halkoylamasına dayanarak ülkenin artık bağımsız bir devlet olduğunu tüm dünyaya ilan etti.

Yorumlar