Metin Edirneli Metin Edirneli @edirneli_metin

Not Defteri: 17-23 Aralık

17 Aralık 2018
Not Defteri: 17-23 Aralık

17 Aralık 1273 Mevlana Celaleddini Rumi öldü. Doğumunun 800. yılı olan 2007 UNESCO tarafından dünya Mevlânâ yılı ilan edilen bu ünlü bilgininin temel felsefesi "Gel, Gel, ne olursan ol, gel! İster kâfir, ister mecûsî, ister puta tapan ol, gel! Bizim dergâhımız ümitsizlik dergâhı değildir. Yüz kere tövbeni bozmuş olsan da yine gel!" idi.

17 Aralık 1908 İttihat ve Terakki Cemiyeti, II. Meşrutiyet'in ilanından sonra İttihat ve Terakki Fırkası adını aldı. İttihat Terakki’nin Balkanlardaki Türklerin örgütlenmesinde, ulusal bilince ulaşmasında ve bu yolla emperyalizmin bölgesel oyununun bozulmasında büyük rolü oldu.

17 Aralık 1919 Bir Türk gazetesi olan Dobruca, günümüzde Bulgaristan sınırları içinde bulunan Romanya’nın Hacıoğlu Pazarcık yani Dobriç’de yayın hayatına başladı.

17 Aralık 2005 Brüksel’den Üsküp’e mutlu haber. Avrupa Birliği, müzakerelerin başlama tarihini vermeden Makedonya’nın Avrupa Birliği’ne “aday ülke” statüsünü tanıdı.

18 Aralık 1897 Batılı devletlerin baskısıyla Girit özerk bir eyalet haline getirildi. Başına da Yunan Prensi Yorgi vali olarak atandı. Adadaki Türkler bundan böyle Rum çetelerin açık hedefidir.

18 Aralık 1918 Sofya’daki temsilciliklere muhtıra. Bulgar Meclisindeki Batı Trakyalı; Bulgaristan tarafında kalan Batı Trakya da buna dâhil, 8 Türk Milletvekili, Avrupa devletlerinin Sofya’daki temsilciliklerine verdikleri bir muhtırayla, Türklerin oluru alınmadan Batı Trakya ile ilgili olarak herhangi bir kararın alınmamasını istediler.

19 Aralık 1940 Atina’ya yardım. Türkiye, Alman saldırısına uğramış olan Yunanistan'a 'Kurtuluş' şilebiyle yardım malzemesi gönderdi. Türkiye, Yunan tarihinde “Büyük Açlık” olarak adlandırılan bu dönem boyunca Kurtuluş gemisi ile toplam 3 sefer yaparak Yunan halkına yardım etmeye çalıştı. Ayrıca yine bu dönemde adalardaki Rumların da gıda ihtiyacını Türkiye’nin Ege sahilindeki kasabalardan karşılamasına izin verildi.

19 Aralık 1991 Ayaklanan Hırvatistanlı Sırplar, Krayina bölgesinde bağımsızlık ilan ettiler. "Krayina Sırp Cumhuriyeti" 1995'de Hırvat ordusunun "Fırtına Operasyonu" adını verdiği saldırısına kadar varlığını sürdürdü. Bu saldırı sonucu Krayina yeniden Hırvatistan denetimine geçti. Ayrıca bölgede yaşayan yaklaşık 200 bin Sırp Bosna Hersek ve Sırbistan'a kaçmak zorunda kaldı.

20 Aralık 1522 Rodos fethedildi. Kanûnî Sultan Süleyman, adada kontrolü elinde bulunduran Sen Jan şövalyelerinin, Türk kıyılarına ve gemilerine saldırılarını engellemek için Rodos’u fethetti.

20 Aralık 1683 II. Viyana Kuşatmasının başarısızlıkla sonuçlanması üzerine Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, boğularak idam edildi.

20 Aralık 1881 Düyun-u Umumiye kuruldu. Batının Osmanlı’dan alacaklarını tahsil etmek amacıyla Düyun-u Umumiye yani Genel Borçlar İdaresi kuruldu. Böylece Osmanlı Devleti’nin tüm ekonomisi ve ticareti yabancıların eline geçmiş oldu. Düyun-u Umumiye borçlarının son taksiti 1954’de ödendi.

20 Aralık 1931 Turan Cemiyeti tarafından çıkarılan ve Türkiye’deki çağdaşlaşmayı benimseyen gençlik gazetesi İstikbal, Bulgaristan’da; Vidin’de yayınlanmaya başladı.
20 Aralık 1941 Sırp Çetnik lideri Mihailoviç, yayımladığı bir talimatta, Bosna ve Sancak’ta yaşayan Boşnakların ve diğer Müslümanların yok edilmesini, geri kalanların ise Türkiye’ye ve diğer bölgelere sürülmesini emretti.

21 Aralık 1898 Girit'te tehlikeli gelişme. Adada Rum yönetimini oluşturma amacını gerçekleştiren büyük devletler, yeni bir adım attılar. Burada bulunan askeri birliklerinin ve donanmalarının büyük kısmı Girit'ten çektiler. Türklerin kaderi artık adada yeni oluşturulan Rum yönetiminin ve çetelerinin elindedir.

21 Aralık 1963 Kıbrıs’ta katliam. Rum saldırıları sonucu Kıbrıs’ta 434 Türk şehit edildi. Şiddet ve katliam, ırkçı EOKA örgütünün sonraki günlerde adanın her yerinde Türklere karşı saldırılar düzenlemesiyle iyice doruğa çıktı.

21 Aralık 2007 Makedonya’da Türkler için mutlu gün. Parlamentoda kabul edilen bir yasayla Türkler, 21 Aralık tarihini Makedonya Türklerinin milli bayramı olarak kutlamaya başladı.

23 Aralık 1876 I. Meşrutiyet, II. Abdülhamit'in hattı hümayunuyla ilan edildi. I. Meşrutiyet 13 Şubat 1878'de sona erse de ülkede ''parlamento'' düşüncesini doğurdu. 24 Temmuz 1908’de de İttihat Terakki’nin baskısı üzerine Sultan, meşrutiyeti yeniden ilan etmek zorunda kaldı.

23 Aralık 1944 Makedonya Türklerinin toplumsal ve kültürel yaşamında önemli bir yeri bulunan “Birlik” Gazetesi yayımlanmaya başladı.

Yorumlar