Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ü ebediyete intikalinin 79. yılında rahmetle anıyoruz. Bu vesileyle Atatürk’ün vefat haberinin Balkan gazetelerinde yansımasını siz değerli okurlarımızın ilgisine sunuyoruz.
Hazırlayan: Sezgin Lutviyi
Toprak bütünlüğüne bağlı olarak siyasî bakımdan örgütlenmiş millet veya milletler topluluğunun oluşturduğu varlığa devlet denir. Devlet adamı ise, ileriyi görebilen, çağdaş, zeki, dürüst, azimli, dirayetli, vatanını milletini seven, milli kültürüne sahip çıkabilen, engin bir tarih bilgisi ve şuuruna vâkıf olan kişidir. Bütün bu özelliklere haiz Mustafa Kemal Atatürk, Türk milletinin çağdaş toplumlar seviyesine yükselmesi için, başta lâiklik olmak üzere her alanda köklü ve radikal değişiklikleri hayata geçirmiştir. Özellikle Türk dilini, tarihini, kültürünü öğretmek ve Türk gençliğinin milli şuurunu güçlendirmek üzere yaptığı yenilikler, bu köklü değişikliklerin ana nüvesini oluşturmuştur. Onun takip ettiği eğitim-öğretim ve kültür politikası, Türk tarihinin bölünmez bütünlüğü fikrini genç kuşaklara aşılamış ve yaptığı yeniliklerle Türk milletinin çağdaş dünyada hak ettiği yeri almasının yolunu açmıştır.
Mir gazetesi Bulgaristan 11 Kasım 1938
Başlık: Atatürk
Haberin önemli kısımları;
Avrupa’nın en saygın şahsiyetlerinden biri olan Atatürk dünya sahnesini terk etti. Büyük kumandan cesur reformcu ve devlet adamı layıkıyla Atatürk ( Türklerin Ata’sı) soyadı verilen Mustafa Kemal artık aramızda değil. Bir taraftan varlığı pamuk ipliğine bağlı olduğu, diğer taraftan Türk halkının büyük sıkıntılar içerisinde yarınlara güvenini tamamen yitirdiği Osmanlı İmparatorluğu’nun en trajik dönemlerinden birinde sosyal arenaya çıkan Atatürk halkın uyanmasını, enerjisini yeniden kazanmasını ve geleceğe güvenle bakmasını sağlamıştır.
Politika Gazetesi 11 Kasım 1938 Yugoslavya
Başlık: Yeni Türkiye’nin Yaratıcısı Gazi Kemal Atatürk Dün İstanbul’da Dolmabahçe Sarayı’nda Vefat Etti
Haberin önemli kısımları;
Atatürk’ün ölüm haberinden sonra tüm caddelerde hızlı ve olağanüstü bir şekilde hareketlilik yaşandı. Her yerde insanların kalplerindeki acıyla birbirlerine “ Sevgili Cumhurbaşkanımız Atatürk öldü” demeleri duyuluyordu. Polisler asık suratla caddelerde dolaşıyorlardı. Acının onları da mağlup ettiği görülüyordu. Acı haberi duyan Türk Halkı’na ilk resmi bilgi siyah çerçeveyle çıkan yeni sabah gazetesi yaptı.
Baş Muharrir Murat Sertulun şu sözleri dikkat çekiyordu.
“Atatürk öldü yaşasın Türk Milleti büyük liderimiz bugün 09.05’te hayata gözlerini yumdu. Bu acılı haberi alan bütün acılı kalplere bildiriyoruz ki kim Atatürk’e inandıysa onun öldüğünü bilsin her kim Türk milletine inandıysa kimlerin ölmeyeceğini bilsin.
Türk Gençliği önderinin ölümüyle derinden sarsılmış durumda çünkü Atatürk tüm dikkatini gençliğe doğru yöneltmişti. Türk Gençliği ise onun fikirlerine her zaman sadık kaldı ve Türk milletinin asırlardır uyuduğu uykudan uyanmasını sağladı.
Gençlik ağlıyor fakat Atatürk onların kalbinde sonsuza dek yaşayacaktır.
Elefteron Gazetesi 11 Kasım 1938 Yunanistan
Kemal Atatürk dün sabah öldü, Türk Halkı Cumhurbaşkanı’nın Ölümüne ağlıyor
Haberin önemli kısımları:
Son günlerde beklenmekte olmasına rağmen vefatı büyük üzüntü yarattı. Türk halkı Cumhurbaşkanı’nı kaybetmenin acısını her yerde ve her şekilde gösteriyor. Bütün resmi dairelerde Türk bayrakları yarıya indirildi ve bütün okullarda öğretmenler öğrencilerine onun yaptıklarından ve yokluğunun ne kadar büyük bir kayıp olduğundan bahsettiler. Atatürk’ün ölüm haberi duyulduğunda okullardaki çocuklar hıçkırıklarla ağladılar. Daha sonra bütün okullar tatil edildi. Tiyatro ve sinemaların gösteri ve seanslarına belirlenmeyen bir tarihe kadar ara verildi.
Universul Gazetesi Romanya 12 Kasım 1938
Başlık: Günümüzün En Büyük Eylemcilerinden Gelenekleri kıran ve Türkiye Cumhuriyetini Kuran Kemal Atatürk Öldü
Haberin önemli kısımları:
Büyük bir eylemci gözlerini kapattı. Genç Türk Cumhurbaşkanı belki de zamanımızın en büyüklerinden biriydi; çünkü onun yaptıkları gerçekten bir mucizeyi.
Türkiye Cumhuriyeti! Bu sözcüklerde büyük Atatürk’ün muhteşem eserini meydana getiren köklü politik ekonomik mali değişikliklerin anlamı saklıdır. Bu derin eser bir ihtilaldir. Beceri ve düşünce ile inanç ve karanlıkta tüm bir ulusun desteği ile sükunet içinde gerçekleştirilmiştir. Ve Atatürk’ün günümüzün en büyük eylemcilerinden olduğunu söyleyebiliriz çünkü onun yaşadığı topraklar onun ataları tarafından yüzyıllar boyunca kaderine terk edilmiş, gericiliğin karanlığında medeniyet yararlı ışığından kısıtlı bir şekilde yoksun bırakılmış topraklardı.
O Atatürk sadece kendi azmi, ilahi vizyonu, alakalığı, enerjisi ve bilgeliği ile bağımsızlığını ve bütünlüğünü kazandırdığı ülkesinin ordusunu zafere götürdükten sonra, ülkesinin ve milletinin önünde duran tüm geçmişte kalmış engelleri kaldırdı. Hiç kimsenin dokunmaya cesaret edemediği katı geleneklerden dolayı ızdıraplı kaderine boyun eğmiş bir kimliğe bürünen bir ulusu ileri daha ileri götürmeyi başardı.
Kaynak:Timebalkan