Doç. Dr.  Dilek Yiğit Doç. Dr. Dilek Yiğit

Pakistan'a Seyahat Uyarısı ve Artan ABD-Pakistan Gerginliği

30 Kasım 2016
Pakistana Seyahat Uyarısı ve Artan ABD-Pakistan Gerginliği

7 Ekim 2016 tarihinde ABD Dışişleri Bakanlığı Pakistan için bir seyahat uyarısı yayınladı. Pakistan’a seyahat uyarısında Pakistan’da mezhepsel saldırılar da dahil terör şiddetinin yaşanmaya devam ettiği, hükümet görevlilerine, sivil toplum örgütleri çalışanlarına ve kabile büyüklerine saldırılar düzenleyen teröristlerin özellikle ABD vatandaşlarını hedef aldığı belirtildi.  Ayrıca teröristlerin ve suç örgütlerinin fidye amaçlı insan kaçırma faaliyetlerinde bulunduğunun altı çizildi.

Bu uyarı ile birlikte ABD hükümet yetkililerinin Pakistan’a gidişlerine sınırlama getirildi; Pakistan’a bulunan hükümet yetkililerinin Islamabad dışına çıkması, önceden izin almadan ibadet mekânlarını ziyaret etmesi, toplu taşım araçlarını kullanmaları ve otellerde kalmaları yasaklandı.

7 Ekim tarihinden itibaren ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan seyahat uyarıları listesini incelediğimde, bu listede Pakistan dışında hiçbir Asya devletinin yer almadığı dikkatimi çekti. Bu günümüzde ABD açısından tek olmasa bile  en riskli Asya devletinin Pakistan olduğu gerçeğine işaret ediyor.

ABD hükümeti tarafından yayınlanan “Pakistan 2016 Crime & Safety Report” başlıklı raporda da Pakistan’da terör tehlikesi “kritik” olarak sınıflandırılmıştı; ayrıca Pakistan’da bulunan ABD vatandaşlarının, ülkenin çeşitli bölgelerinde, fidye amaçlı kaçırıldığının altı çizilmişti.

ABD’nin Pakistan’a seyahat uyarısı, özellikle son yıllarda iyice gerildiği görülen ABD-Pakistan ilişkilerine gerginlik artırıcı bir unsur olarak dahil oldu.

Bugün Güney Asya basınında Pakistan hükümetinin “seyahat uyarısı” meselesini ABD yönetimi ile görüşmek istediğine yönelik haberler yer aldı. Bu haberler ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından da onaylandı.

Pakistan hükümetinin görüşme isteği üzerine ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü John Kirby, zaten seyahat uyarısında yer alan mezhepsel şiddet meselesinin rutin olarak Pakistanlı yetkililer ile görüşüldüğünü, çok sayıda güvenlik görevlisi ise vatandaşını terör nedeniyle kaybeden Pakistan hükümetinin Pakistan’daki terör tehdidinin farkında olduğunu düşündüğünü ifade etti. Kirby ayrıca seyahat uyarısı yayınladıkları tek devletin de Pakistan olmadığının altını çizdi.Kirby  Pakistan’a adeta “neden bu kadar alındın?” mesajı verdi.

ABD’nin seyahat uyarısı sonrasında Pakistan hükümetinin gösterdiği tepkinin yarattığı tablo nasıl özetlenebilir?

Birincisi Pakistan hükümeti açısından mesele, Pakistan-Afganistan-Hindistan “ölümcül üçgeninde” şiddet eylemleri yaygın iken, bu üçgen içinde Pakistan’ın “seyahat uyarısı” aracılığıyla işaret ediliyor olması.  Gerçi ABD yönetimi Pakistan’dan önce Afganistan’a da seyahat uyarısı yayınlamıştı; ancak Pakistan’ın dış politika denkleminde Hindistan’ın katsayısının Afganistan katsayısından yüksek olduğu malum. Dolayısıyla Pakistan’ın tepkisi Hindistan faktörü dikkate alınarak değerlendirilmeli.

İkincisi ABD yönetimi açısından mesele ise, Pakistan’ın terör eylemlerine sahne olduğu bilinen bir gerçek iken, Pakistan hükümetinin seyahat uyarısı konusunda gösterdiği hassasiyet. ABD yönetimi, Kirby’in açıklamasında, satır aralarında ifade edildiği üzere, Pakistan’ın tepkisini  anlaşılamaz buluyor.

Neticede iki devlet arasındaki ilişkiler iyice geriliyor. 

Yorumlar