Sabir Askeroğlu Sabir Askeroğlu @SabirAskeroglu

Türk-Rus İşbirliğinin Güvenlik ve Jeopolitik Boyutu

16 Ağustos 2016
Türk-Rus İşbirliğinin Güvenlik ve Jeopolitik Boyutu

Erdoğan-Putin görüşmesi Türk-Rus ilişkilerinde yeni dönem başlatmıştır. Her iki lider de ilişkilerin eski halinden daha ileri seviyeye çıkartılması için kararlı olduklarını dile getirdiler. Türk-Rus ilişkilerinin çok kısa zamanda rayına oturması her iki taraf için de işbirliğinin ne kadar önemli olduğunun göstergesidir. Ancak bu işbirliği sadece ticari-ekonomik ve enerji işbirliğinden ibaret değildir; güvenlik ve jeopolitik niteliğindedir.

Güvenlik boyutunun bölgesel yansıması, taraflar arasında İkili Suriye Komisyonu’nun kurulmasıdır. Bu çerçevede taraflar Suriye savaşında birbirinin hedefi olmaktan çıkacaktır. Türkiye’nin Suriye’deki çıkarları Rusya tarafından dikkate alınmaya başlayacağı gibi Suriye sonunun çözümü konusunda uzlaşma zenimi bulunması için fırsat sağlayacaktır.

Türkiye’nin Suriye çıkarları konusuna gelince, PYD ve IŞİD’le mücadele öncelikler arasındadır. Ankara için önemli olan PYD’nin Rusya tarafından desteklenmemesidir. Suriye’de siyasi çözüm konusunda her iki tarafta hemfikirdir. Ancak bu çözüme kimlerin dâhil edileceği konusunda fikir ayrılıkları var. Suriye savaşında çok sayıda aktör yer aldığı için, tarafların öncelikle yapması gereken Ankara-Moskova hattını diyaloga açmaktır. Böylelikle taraflar karşılıklı olarak hassas oldukları noktaları dikkate alınmasını sağlamış olacak.

Türk-Rus yakınlaşmasında yaşanan diğer bir adım ise, “istihbarat, askeri ve diplomasi alanlarında üçlü mekanizma” kurulmasıydı. Bu mekanizma Suriye meselesinde önemli rol oynayacağı gibi Türk-Rus işbirliğinin küresel boyutunu da etkileyecektir. Türkiye’nin ve Rusya’nın rekabet ettikleri Karadeniz, Kafkasya ve Orta Asya bölgelerindeki ilişkilerine de yansıyacaktır. Türk-Rus ilişkilerinin bozulmasından olumsuz etkilenen Azerbaycan, Kazakistan gibi Türkî Cumhuriyetler için de olumlu gelişme olacaktır. Bu ülkeler hem Türkiye’yle hem de Rusya’yla olan ilişkilerini daha ileri seviyeye çıkarmaya çalışırken iki devlet arasında kalmayacaklar. Böylelikle Uçak Krizi’nden sonra Rusya tarafından bloke edilmeye çalışılan Avrasya coğrafyası Türkiye için tekrar dostluk havası çerçevesinde açılacaktır. Rusya ise Türkiye ile işbirliği sayesinde ABD’nin NATO üzerinden çevrelenmesini biraz zayıflatmış olacağı gibi, Karadeniz ve Kafkasya’da daha rahat nefes almış olacaktır. Bu Rusya’nın Suriye politikasına da yansıyacaktır. 

Yorumlar