Son günlerde Balkanların soğuk havası ısınmaya başladı. Balkanlar asırlardır etnik (milliyetçi) çatışmalarla anılıyor. Balkan Müslümanlarına dönük soykırımı ve vahşeti Osmanlı İmparatorluğu’nun Balkanlardan çekildiği andan başlıyor. En yakın tarihli büyük savaşlar ise 1992-1995’deki Bosna’daki savaş ve bunu izleyen 1997-1999 yıllarındaki Kosova Savaşıdır. 1999-2001 döneminde Güney Sırbistan’da (Preşova Vadisi, Doğu Kosova); 2000-2001’de Makedonya’daki Arnavutların savaşı da bunlara eklenmelidir. Bu bölgeler, yaklaşık yüzde 95 oranında Arnavutların, Müslümanların yaşadıkları bölgelerdir.
Kosova, 2008’de Sırbistan'dan tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Bugüne kadar 117 ülke tarafından tanındı. Sırbistan ile Kosova ilişkilerinin normalleştirilmesi için Avrupa Birliği inisiyatifiyle Brüksel’de iki devletin temsilcileri arasında görüşmeler yapıldı ve birkaç anlaşma imzalandı. Fakat iki milletin 100 yıl süren savaş sürüyor, Sırbistan Kosova’yı devlet olarak tanımıyor ve uluslararası kurumlarda üye olmasını engellemeye çalışıyor.
Bugünlerde savaş suçu işlemiş Kosova savaşçıları için uluslararası özel mahkeme kurulması çalışmaları sürüyor. Sırbistan’ın hali hazırda Kosova Kurtuluş Ordusu’na (UÇK) katılmış 147 Kosovalı için tutuklama emri var. Birkaç gün önce Sırbistan’ın tutuklama emri ile ve Interpol aracılığıyla Fransa’da Ramuş Haradinay göz altına alındı.[1] Ramuş Haradinay, savaş döneminde Kosova Kurtuluş Ordusu’nun Dugagjin bölgesi genel komutanıydı ve savaş sonrasında da Kosova’da başbakanlık yapmıştı. Aslında Ramuş Haradinay daha önce Lahey’deki uluslararası mahkemede yargılanmış ve suçsuz bulunarak serbest bırakılmıştı.
Sırbistan müttefiklerinin yardımıyla hem Kosova’da hem de kendi kontrolü altındaki Arnavut bölgelerinde bir anlamda “dişlerini gösteriyor”. Preşova’da Kosova Kurtuluş Ordusu’na katılanlara karşı çeşitli baskılar uyguluyor ve tutuklamalar gerçekleştiriyor. Ancak ilginç olan savaş döneminde 14 yaşında olan kişilere dönük savaş suçu işlemek suçlaması yöneltmesi ve tutuklamasıdır.
Aslında son gelişmeler, Brüksel arabuluculuğundaki tüm o görüşmelerin boşa gittiğinin göstergesidir. Ramuş Haradinay’ın gözaltına alınışı tüm Arnavutları endişelendirmiş durumdadır. Bugün Priştine’de Ramuş Hardinay desteklemek amacıyla sivil toplum örgütlerince düzenlenen protestolara geniş sayıda Arnavut destek verdi.
Bugün Kosova’da çoğunlukla Sırpların yaşadığı Leposaviç isimli beldeyi, Sırbistan Başkanı Tomislav Nikoliç’in Ortodoks Noeli vesilesiyle ziyaret etmesi bekleniyordu. Ancak Kosova Hükümeti, Nikoliç’in ziyaret istemini reddetti. Tabloya biraz da geriden baktığımızda aslında iki devletin de artık birbirine dişlerini göstermeye başladığı görülüyor. Bu, müzakere sürecinin sekteye uğradığını ve aynı zamanda bu kışın Balkanlarda sıcak geçeceğini gösterir. Miloşeviç’in tanklarından korkmamış bir halkın tutuklama emirlerinden korkması ise beklenmemelidir.
[1] https://www.theguardian.com/world/2017/jan/05/kosovo-former-pm-arrested-in-france-on-serbian-warrant