Petrolün 2016 yılında değer kazanması sürüyor. Brent petrolün Eylül vadeli kontratlarının fiyatı, 49.52 Amerikan Dolarına ($) kadar gerilemesinin ardından, en son 49.56 $’dan işlem gördü. Brent petrolün fiyatı, militan saldırılarıyla gerileyen Nijerya üretiminin geçtiğimiz ay artış kaydettiğine ilişkin tahminlerin etkisiyle, varil başına 50 $’ın altına geriledi. Bir diğer anlatımla, brent petrol varil fiyatı Ocak ayında görülen 12 yılın dip seviyesinden yüzde 75 yükseldi. Piyasa analistlerine göre bu gelişmenin arkasındaki faktörler, petrol arzındaki bozulma ve ABD üretimindeki azalma olarak belirtilmektedir. NH Investment & Securities Co.’un analisti Kan Yoo Jin’e göre, “Nijerya üretim miktarını artırıyor ancak, fiyatların toparlanmasında asıl etkenin, ABD üretimindeki aşağı yöndeki bozulmayı telafi eden, petrol kuyularının tekrar işler hale getirilmesi” dir. Jin, “Yaz sezonu olmasına karşın ABD’deki düşük petrol talebi de, fiyatlarda aşağı yönlü baskı yapıyor” dedi.* Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA’nın haberine göre, Suudi Arabistan Enerji Bakanı Halid bin Abdulaziz el-Falih ile OPEC Genel Sekreteri Muhammed Sanusi Barkindo, 4 Temmuz’da bir araya gelerek, petrol piyasasındaki istikrarda OPEC’in rolünü ele aldı. Suudi Arabistan’ın petrol akışının güvenilirliğini sağlayarak, artan küresel talebi karşılamadaki rolünü OPEC aracılığıyla yerine getirmeye çalıştığını belirten Falih, ülkesi ile OPEC’in küresel petrol piyasasında denge ile fiyatlarda istikrar sağlanmaya başlandığı konusunda mutabık kaldığını açıkladı.** Bilindiği gibi, 2014 ortasında 114 $ seviyesinde olan fiyatlar, 2016’nın Ocak ayında 27 $’a kadar inmişti. Düşüşle birlikte her boyutta pek çok şirket bir yandan işten çıkarmalara gitmek zorunda kalmış, diğer yandan da yatırım planlarını çoğunu askıya almıştı. Dünyanın en büyük petrol şirketlerinden Exxon ve Chevron ile ortakları dün Kazakistan’da 36,8 milyar $’lık geliştirme projesine imza attıklarını duyurarak, iki yıl önce fiyatlarda başlayan çöküşten bu yana yapılan en büyük yatırımı açıklamış oldu. Böylece, anılan şirketler bu yıl şimdiden sekiz büyük projeye imza atmış oldu. 2015’in tamamında ise bu rakam sadece dört adetti.***Alınan önlemlerin maliyetlerde yarattığı tasarruf ve 50 $’ı seviyesine çıkan fiyatlar, petrol devlerinin yatırım kararlarında olumlu etkisi yadsınamaz. Petrol sektöründeki bu yeni yatırım haberleri, altı ay öncesinde çakılan olan fiyatların yarattığı travmanın atlatılmaya başladığına işaret etmesine karşın, hızlı bir üretim artışı (özellikle ABD cephesinde) gibi risklerin varlığı göz önüne alındığında, önceki parlak günlere dönüldüğünü söylemek için oldukça erkendir. Ancak anılan gelişmeleri, yeni bir denge ve canlanma olarak değerlendirmek yanlış olmayacaktır. (*) :” Oil Declines to One-Week Low Amid Ample Global Crude Stockpiles”, The Washington Post,5.07.2016, http://washpost.bloomberg.com/Story?docId=1376-O9TBRC6JTSED01-1AVC03CQGM2TU83PHKECC6V0B6 (erişim t.6.07.2016) (**) : “Energy Minister, OPEC's Secretary General Discuss Developments in Oil Markets”,Saudi Press Agency (SPA),4.07.2016, http://www.spa.gov.sa/viewstory.php?lang=en&newsid=1516208 (erişim t.6.07.2016) (***):”Chevron Approves $37 Billion Expansion of Kazakh Oil Field”,NYT,5.07.2016, http://www.nytimes.com/2016/07/06/business/energy-environment/chevron-kazakhstan-tengiz.html?_r=0 (erişim t.6.07.2016)